Het speelt zich af in een zwembad en de hoofdrol wordt vertolkt door Juana Viale: hoe is "Subacuática", het meeslepende toneelstuk dat indruk maakt met zijn decorontwerp

Bij binnenkomst in de Club Estrella de Maldonado , via de ingang aan El Salvador 5470 in Palermo, wordt ons gevraagd of ons medisch certificaat up-to-date is. En het lidmaatschapsgeld? Het is zondag 19.00 uur en we gaan een toneelstuk zien in een onconventionele ruimte , een rustieke setting voor een theatervoorstelling: een zwembad. We komen binnen via de kleedkamer voor mannen, waar de geur van chloor , de tropische vochtigheid, de sauna-achtige hitte, de druppels die langs de muren glijden opvallend zijn. Zonder bril, slippers of zelfs maar badkleding zitten we op een witte plastic stoel, want er zijn geen stoelen als het podium een ​​zwembad is en het decor water. We gaan Subacuática zien, het toneelstuk geschreven door Melina Pogorelsky en geregisseerd door Fernanda Ribeiz en Luciano Cáceres . De première vond afgelopen oktober plaats in zwembad SUTERH aan de Balcarce- en Venezuelastraat, en is dit jaar opnieuw opgevoerd in zwembad Club Estrella in Maldonado. Dat was niet de enige verandering: de cast bestaat nu uit Juana Viale, Joaquín Berthold, Anahí Gadda en Maricel Santin. De hele ervaring duurt niet langer dan een uur.

Pablo (Berthold) is al vier jaar weduwnaar sinds zijn vrouw Mariela (Anahí Gadda) stierf bij de geboorte van Lola. Slag na slag, terwijl hij zwemt, laat deze man zich overgeven, herinneringen ophalen, instorten en zelfs zijn gedachten delen met Mariela. Met de hulp van zijn zus Luciana (Maricel Santin) voedt hij zijn dochter zo goed mogelijk op; hij blijft drijven. In het zwembad ontmoet hij Alejandra ( Juana Viale ), de moeder van Tobi, de zwempartner van haar dochter. Gescheiden en overweldigd door het moederschap, probeert ook zij zo goed mogelijk te drijven.

Elf jaar geleden, tijdens haar tweede bevalling, kreeg Melina Pogorelsky , een auteur die zich creatief heeft ontwikkeld in de kinder- en jeugdliteratuur, een complicatie waardoor ze dagenlang op de intensive care lag en niet bij haar baby kon zijn. Sindsdien houdt ze zich bezig met de vraag: wat zou er gebeurd zijn als ze was overleden? Als schrijfster, zo dacht ze, zou dat (hypothetische) antwoord verkend kunnen worden in een fictief verhaal. Ze begon met schrijven, en enige tijd later ontwikkelde dat verhaal zich tot Subacuática , haar eerste (en tot nu toe enige) roman voor volwassenen, uitgegeven door de onafhankelijke uitgeverij Odelia.

Toen kwam de dag dat regisseur Fernanda Ribeiz , met wie ze al aan een ander project had gewerkt, haar uitnodigde voor een kop koffie en, onder het genot van amaretti en suikerzakjes, haar interesse bekende om dat verhaal op het toneel te brengen. Pogorelsky accepteerde de uitnodiging en, hoewel ze geen toneelschrijfster was, nam ze de taak van de bewerking op zich. Niet zonder moeite bedacht ze een kleedkamer met drie krukken voor het decor. Maar: "We moeten het in een zwembad doen", opperde Luciano Cáceres, die zich bij het regisseursteam voegde, en net toen hij de uitdaging stelde, bood hij ook de oplossing.

Als het bewerken van een roman tot toneelstuk al lastig is, is het aanpassen ervan aan een zo unieke ruimte als een zwembad nog ingewikkelder: "Het is een zeer levendige tekst, die we met elke voorstelling aanpassen. Zintuiglijke aspecten spelen een rol: de geur van chloor, het ongemak van de ruimte, de akoestiek, de personages die je natspatten; op een gegeven moment is het een meeslepend werk", vertelt Pogorelsky aan Revista Ñ . Hij benadrukt ook het werk van de acteurs, die we in maillots zullen zien, en hun fysieke behendigheid.

Het verhaal begint met een weduwnaar die zijn vrouw tijdens de bevalling verloor. Zonder luchtig te willen zijn, wilden we ook dat het werk luchtig zou zijn, met een hoopvol einde, dat het gelach en emotie zou opwekken. Pablo maakt ontbijt en staartjes voor de baby, en vanbinnen wil hij sterven. Het alledaagse gaat door en sijpelt het leven in, gelooft de auteur.

Fernanda Ribeiz , die samen met Cáceres het regieduo vormt, kende Melina Pogorelsky uit haar kinderwereld. Iemand zei tegen haar: "Maar heb je haar enige roman voor volwassenen dan niet gelezen?" En zo begon een nieuw verhaal. "Ik voel het in mijn nek," herinnert Ribeiz zich de eerste regel van het verhaal, in een gesprek met Ñ . Ze was gefascineerd: "Er is daar al een heel universum verdicht." Afkomstig uit de audiovisuele wereld, wilde ze de theaterwereld in.

Water was een belangrijk element in het stuk: Pablo's personage ervaart verdriet en voert zijn monoloog in die stilstaande tijd die ontstaat wanneer hij slag na slag in het zwembad zwemt. "Het is de enige tijd die hij voor zichzelf heeft, waarin hij terugkeert naar Mariela, zijn overleden vrouw. Het is een visueel krachtig moment, dat die stilstaande tijd weergeeft terwijl de woorden voortschrijden, alles wat er alleen door het hoofd van het personage gaat wanneer hij zwemt." Want daarna gaat het leven natuurlijk gewoon door.

"Wat ik mooi vind, is dat het stuk ook over moederschap en vaderschap gaat, zonder te oordelen of wat deze personages doen goed of fout is. Het omarmt de mogelijkheden die ieder mens heeft om ouder te zijn, ondanks zijn of haar eigen moeilijkheden. Alejandra is een moeder die overweldigd is, die doet wat ze kan, en dat is prima. Wat ze doen wordt niet beoordeeld, maar juist omarmd," zegt Ribeiz. Ze voegt eraan toe: "Ik denk dat we met Luciano Cáceres die verbinding hebben gevonden tussen werelden, het theatrale en het audiovisuele, wat heeft geresulteerd in een audiovisueel theater."

Ja, bevestigt Cáceres. Hij bedacht het zwembadidee. Waarom? Omdat hij lange tijd in San Telmo woonde en zich het SUTERH-zwembad met trapjes herinnerde en... en waarom ook niet? Het was niet makkelijk, bevestigt hij ook. Hij ervoer het ongemak van het zwembad aan den lijve toen hij zijn dochter meenam naar het zwembad en haar niet kon verschonen in de kleedkamer voor mannen of vrouwen en uiteindelijk in een "neutrale" ruimte moest jongleren. Of het nu in dat zwembad was of in dit, dat van de Maldonado-club, de repetities vonden plaats na 22.00 uur, buiten de officiële openingstijden van het zwembad voor de rest van de leden. Of in het weekend, ook op een ander tijdstip. Ze doken laat en kwamen er nog later uit, na middernacht, koud of warm, hongerig of slaperig.

"Als ik regisseer, probeer ik al lange tijd een ervaring te creëren", vertelt de acteur en regisseur aan Ñ , "die verder gaat dan het vertellen en naspelen van een verhaal; dat er iets begint te gebeuren vanaf het moment dat je de kamer binnenkomt", zegt de man achter de onemanshow Muerde (momenteel te zien bij Timbre 4), waarin de acteur op het podium staat en "in character" is vanaf het moment dat het publiek de kamer binnenkomt, en dat zolang het proces duurt. In het geval van Subacuática , geproduceerd door Club Media, gelooft hij dat "de hele ervaring wordt vermenigvuldigd door de zintuigen, door de geur van chloor, door het feit dat je door een kleedkamer binnenkomt."

"En het is geen materiaal vol zelfmedelijden," voegt hij eraan toe, "het zou alledaags zijn om te zwelgen in het lijden van verlies; dat is er allemaal, maar dan met humor, met het idee om te overleven, een meisje met liefde op te voeden, met de hulp van die hyperactieve zus die wil dat haar broer gelukkig is en zijn leven weer opbouwt. Het bevat zeer poëtische momenten."

* Subacuática wordt opgevoerd op zaterdag om 22.00 uur en zondag om 19.00 uur en 20.30 uur in de Estrella Club in Maldonado, El Salvador 5470.